Według e-Petrol.pl w połowie 45-go tygodnia 2023 za benzynę 95-oktanów i olej napędowy trzeba było średnio zapłacić na krajowych stacjach odpowiednio 6,54 zł/l i 6,69 zł/l. Oznacza to, że ceny popularnej 95-ki i diesla wzrosły odpowiednio o 7 gr/l i 23 gr/l w skali tygodnia. W tym samym czasie wycena LPG pozostała na niezmienionym poziomie - 3,09 zł/l średnio. Podwyżki cen gazu miały miejsce wcześniej.
Po przegranych przez rządzących wyborach motywacja do sztucznego utrzymywania cen paliw na najniższym w UE poziomie mocno zmalała. Ceny w hurcie zaczęły zdecydowanie rosnąć i to mimo niższych notowań ropy i gwałtownego umocnienia złotego. Oznacza to, że PKN Orlen wyceniał wcześniej paliwa (hurt i detal) w sposób zupełnie dowolny, realizując politykę rządu.
Warto zauważyć, że krajowe ceny ciągle jeszcze znacznie odbiegają od tych obowiązujących u naszych unijnych sąsiadów, ale ta różnica maleje.
Ceny średnie paliw w detalu: 08-11-2023 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
• Pb98: 7,14 zł/l (+9 gr/l);
• Pb95: 6,54 zł/l (+7 gr/l);
• ON: 6,69 zł/l (+23 gr/l);
• LPG: 3,09 zł/l ( 0 gr/l).
Ceny w hurcie mocno spadały przez pierwsze 3 tygodnie września po stabilizacji w sierpniu i mocnym odbiciu w lipcu. W lipcu właśnie wzrosty cen na stacjach nie nadążały za tymi w hurcie, ponieważ PKN Orlen utrzymywał niskie poziomy cen na sieci własnych stacji. Stąd marże modelowe wszystkich sprzedawców paliw były przez wiele tygodni zerowe lub wręcz ujemne.
We wrześniu nastąpiło ręczne sterowanie cen w oderwaniu od realiów rynkowych, a podyktowane zbliżającymi się wyborami. W tydzień po wyborach PKN Orlen rozpoczął proces urealniania cen paliw.
W konsekwencji ceny hurtowe dwóch głównych paliw wzrosły do teraz o 36 groszy na litrze benzyny 95 oktanów i aż o 59 groszy na litrze diesla.
Jednak, nawet po ostatnich podwyżkach, paliwa są ciągle dużo tańsze na stacjach w stosunku do swoich historycznych maksimów z ubiegłego roku (8,08 zł/l ON z października i 7,95 zł/l Pb-95 z czerwca 2023). Jednocześnie diesel kosztuje na stacjach o 15% mniej niż przed rokiem, ale cena Pb95 jest o tylko 1% niższa w skali roku.
Jeśli jednak dołożymy do obecnych poziomów 1,1-1,3 zł/l (na podstawie cen u naszych południowych sąsiadów), to okaże się, że obydwa paliwa byłyby na stacjach droższe niż rok temu.
Zmiany cen paliw w skali roku i od rozpoczęcia wojny na Ukrainie:
W połowie 45-go tygodnia 2023 uśredniona marża modelowa stacji paliw sięga dla ON 9 gr/l (3 gr/l tydzień wcześniej) i 20 gr/l dla Pb95 (tydzień wcześniej było to 9 gr/l).
Marże modelowe liczone są od oficjalnych cen hurtowych PKN Orlen i nie uwzględniają upustów (zwykle 15-30 gr/l) udzielanych wcześniej poszczególnym odbiorcom (stacjom paliw), ale też nie uwzględniały upustów wakacyjnych stosowanych przez różne sieci stacji.
Marże modelowe stacji paliw w skali rocznej:
W skali całego 2022 roku średnia marża modelowa stacji paliw na sprzedaży diesla wyniosła 6 gr/l, a dla Pb95 12 gr/l. Są to poziomy dużo niższe niż w kilku poprzednich latach.
Od początku 2023 roku analogiczna marża średnia stacji paliw wynosi po ok. 14 groszy/l dla benzyny 95-oktanów i dla oleju napędowego. O ile marża na sprzedaży benzyny jest w tym roku zbliżona do średniej wieloletniej, to w przypadku ON jest ona w 2023 roku dużo wyższa od średniej.
Ceny paliw w kraju:
Dla porównania, notowania ropy Brent (usd/b) na tle zmian kursu usd/pln (lewa oś):
W cenniku hurtowym PKN Orlen w skali tygodnia kończącego się 9-go listopada 2023, cena średnia netto diesla wzrosła o 13 groszy na litrze, ale benzyna potaniała o 8 groszy na litrze. Łącznie od czasu wyborów parlamentarnych popularna 95-ka drożeje o 36 gr/l, a diesel o 59 groszy.
W skali października dwa główne paliwa podrożały w hurcie o 42-45 gr na litrze.
Warto przypomnieć, że we wrześniu (trwała kampania wyborcza) benzyna potaniała o 65 groszy, a ON o 42 grosze na litrze. Oczywiście, tak tanio mogły zaopatrywać się jedynie podmioty, które wcześniej miały podpisane umowy z Orlenem. Państwowy koncern, jak sam oświadczył, odpowiada za 65% hurtowego i detalicznego rynku paliw. Pozostali właściciele stacji paliw i dostawcy hurtowi podlegają normalnym zjawiskom rynkowym, stąd albo oferują droższe paliwo, albo ponoszą straty na sprzedaży.
Dla przypomnienia, w skali sierpnia ceny hurtowe obu paliw zmieniły w niewielkim zakresie. Za to w lipcu ceny wzrosły odpowiednio o 37 gr/l (Pb95) i 33 gr/l (ON).
Porównując ceny od początku 2023 można zauważyć, że benzyna w hurcie tanieje o 13 gr/l (Pb95), a diesel traci w tym czasie 71 gr/l (bez VAT).
Ceny hurtowe zaczęły rosnąć po miesiącu sztucznego ich zaniżania przez PKN Orlen. Mimo ostatniego odbicia ceny obu głównych paliw są ciągle jednymi z najniższych w UE.
Notowania giełdowe ropy Brent sięgały 86,9 usd/b przed tygodniem (02.11.2023) podczas gdy aktualnie (czwartkowe popołudnie) surowiec wyceniany jest poniżej 80,7 usd/b. Na rynku ropy widać wyraźną wyprzedaż, która wynika z zamykania długich pozycji przez inwestorów grających wcześniej na zaostrzenie konfliktu na Bliskim Wschodzie. W rezultacie zamykania tych pozycji sprzedawane są kontrakty na ropę naftową, to powoduje, że cena spadła już poniżej daty agresji Hamasu na Izrael.
Na rynek wracają cyklicznie obawy o przyszły popyt na surowce, które to obawy równoważone są przez cięcia podaży przez OPEC+.
Wycena dolara wahała się w minionym tygodniu w zakresie 4,185 - 4,149 pln. W skali analizowanego tygodnia kurs usd/pln obniżył się o ok. 2 grosze do poziomu najniższego od początku września tego roku.
Kursy walut mają duże znaczenie dla cen, ponieważ Polska importowała w 2022 roku aż 30% diesla, 23% zużywanych w kraju benzyn i prawie cały LPG.
Ceny paliw w hurcie (bez VAT):
Andrzej Bąk - eWGT
Źródło cen: PKN Orlen, e-petrol.pl, barchart.com, KE
